هم‌زمان با جهش بی‌سابقه قیمت طلا و رسیدن آن به سطح ۳۵۰۰ دلار، بار دیگر توجه‌ها به این فلز گران‌بها و نقش آن در اقتصاد جهانی جلب شده است. پیتر شیف، اقتصاددان برجسته و از منتقدان سرسخت بیت‌کوین، این رشد را نشانه‌ای از افول سلطه دلار آمریکا دانسته و تأکید کرده است که طلا را باید «پول» در نظر گرفت، نه صرفاً یک کالای سرمایه‌گذاری.
جهش ۳۱ درصدی طلا از ابتدای سال ۲۰۲۵
در تاریخ ۲۲ آوریل، معاملات آتی طلا برای نخستین‌بار در تاریخ، به سطح ۳۵۰۰ دلار رسید. قیمت لحظه‌ای طلا نیز با ثبت رکورد ۳۴۹۸ دلار، تنها یک قدم تا عبور از این مرز فاصله داشت. از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، طلا حدود ۳۱.۶ درصد رشد را تجربه کرده و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، رشدی بیش از ۴۴ درصد داشته است.
در مقابل، شاخص دلار آمریکا (DXY) از ابتدای سال تاکنون بیش از ۹ درصد کاهش یافته؛ افتی که نگرانی‌ها درباره موقعیت دلار به‌عنوان ارز ذخیره جهانی را تشدید کرده است.
شیف: پایان سلطه دلار نزدیک است
پیتر شیف با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق)، رشد بی‌سابقه طلا را نشانه‌ای از تغییرات بنیادی در نظام اقتصادی دانسته و نوشت:
«طلا فقط یک کالا نیست؛ طلا پول است. این پایان سلطه دلار آمریکاست و زندگی در آمریکا به‌زودی با تغییراتی روبرو می‌شود که کمتر کسی تصورش را می‌کند.»
اظهارات شیف، گرچه در فضای رسانه‌ای بازتاب وسیعی پیدا کرد، اما با واکنش‌های انتقادی، به‌ویژه از سوی فعالان حوزه رمزارز، مواجه شد.
آیا طلا هنوز «پول» است؟
یکی از ویژگی‌های اساسی «پول» توانایی آن در ایفای نقش «وسیله پرداخت» است. منتقدان شیف با اشاره به این موضوع، تأکید کردند که طلا در دنیای امروز عملاً به‌عنوان ابزار پرداخت قابل استفاده نیست.
مایک آلفرد، یکی از فعالان حوزه کریپتو، در واکنش به اظهارات شیف نوشت:
«امروز صبح برای قهوه‌ام در استارباکس، کمی از شمش طلایم را تراشیدم. برای اولین بار بعد مدت‌ها آن را به‌عنوان پرداخت پذیرفتند!»
این کنایه طنزآمیز، به دشواری کاربرد طلا در تراکنش‌های روزمره اشاره دارد. بسیاری از کاربران نیز با اشاره به تجربه‌های شخصی از پرداخت با بیت‌کوین، تأکید کردند که ارزهای دیجیتال، برخلاف طلا، توانسته‌اند در عرصه پرداخت روزمره موفق ظاهر شوند.
بیت‌کوین؛ «طلای دیجیتال» یا مفهومی بزرگ‌تر؟
با صعود چشم‌گیر قیمت طلا، بار دیگر مقایسه میان این فلز گران‌بها و بیت‌کوین ـ که از آن به‌عنوان «طلای دیجیتال» یاد می‌شود ـ داغ شده است.
کتی وود، مدیرعامل ARK Invest و از چهره‌های مطرح حوزه سرمایه‌گذاری، معتقد است:
«بیت‌کوین مفهومی به‌مراتب بزرگ‌تر از طلاست. این ارز دیجیتال می‌تواند سهمی از بازار ۲۳ تریلیون دلاری طلا را به خود اختصاص دهد.»
با این حال، برخی تحلیل‌گران می‌گویند که نباید طلا و بیت‌کوین را رقیب یکدیگر دانست، چرا که ماهیت، عملکرد و هدف این دو دارایی کاملاً متفاوت است.
نتیجه‌گیری
رکوردشکنی طلا در سال ۲۰۲۵، نه‌تنها نگاه‌ها را به سمت این فلز ارزشمند بازگردانده، بلکه بحث‌های گسترده‌ای درباره آینده پول، نقش دلار، و جایگاه دارایی‌های نوینی چون بیت‌کوین را نیز به جریان انداخته است.
آیا باید طلا را همچنان «پول» دانست؟ یا اینکه زمان بازتعریف مفاهیم سنتی در اقتصاد فرارسیده است؟ آینده به‌زودی پاسخ خواهد داد.
