شبکه سولانا (Solana) به‌طور موقت در ارزش کل توکن‌های استیک‌شده، از اتریوم پیشی گرفت؛ اما این اتفاق باعث بحث‌و‌جدل در میان کارشناسان بازار شده است که آیا این دستاورد به نفع سولاناست یا نشانه‌ای از ضعف آن؟
بر اساس داده‌های زنجیره‌ای، بیش از ۵۳.۹ میلیارد دلار از توکن SOL توسط ۵۰۵,۹۳۸ کیف پول منحصربه‌فرد در شبکه سولانا استیک شده است که سالانه بازدهی ۸.۳۱ درصدی برای این افراد به همراه دارد.
این رقم در تاریخ ۲۰ آوریل برای مدتی از ارزش بازار توکن‌های استیک‌شده اتریوم (ETH) عبور کرد. اکنون، اتریوم حدود ۵۳.۹۳ میلیارد دلار ارزش قفل‌شده دارد که از محل ۳۴.۷ میلیون توکن ETH تأمین شده است (طبق داده‌های Beaconcha.in).
دلیل برتری موقت سولانا: رشد چشمگیر قیمت SOL نسبت به ETH
یکی از دلایل اصلی این “فلپنینگ” (عبور موقتی یک پروژه از دیگری) عملکرد قوی قیمت SOL نسبت به ETH طی دو سال اخیر بوده است. طبق داده‌های CoinGecko، نسبت قیمت SOL به ETH از 0.0088 در ژوئن ۲۰۲۳ به 0.0866 رسیده که افزایش ده‌برابری را نشان می‌دهد.
آیا سود بالا باعث تضعیف دیفای در سولانا شده است؟
در حالی که بازدهی ۸.۳۱ درصدی استیکینگ در سولانا نسبت به ۲.۹۸ درصد در اتریوم بسیار جذاب‌تر به نظر می‌رسد، برخی کارشناسان معتقدند این سود “بدون ریسک” کاربران را از مشارکت در فعالیت‌های دیفای مانند تأمین نقدینگی و وام‌دهی منصرف کرده است.
یکی از توسعه‌دهندگان پروتکل Builda در شبکه X نوشته:
«وقتی ۶۵٪ ارزش بازار SOL در استیکینگ قفل شده، یعنی استفاده دیگری از این توکن وجود ندارد؛ این در واقع نشانه منفی است.»
داده‌های DefiLlama نیز نشان می‌دهد که اتریوم با ۲۱.۵ میلیارد دلار، ارزش بسیار بیشتری از توکن‌های استیک‌شده مایع نسبت به سولانا (۷.۲۲ میلیارد دلار) دارد. همچنین، ارزش کل قفل‌شده در DeFi شبکه اتریوم بالغ بر ۵۰.۴ میلیارد دلار است؛ در حالی که این رقم برای سولانا تنها ۸.۸۵ میلیارد دلار است.
آیا استیکینگ در سولانا واقعاً «استیکینگ» است؟
یکی از پژوهشگران اتریوم مطرح کرده که استیکینگ در سولانا امنیت واقعی برای شبکه ایجاد نمی‌کند، چرا که در این شبکه خبری از مجازات مالی برای رفتارهای مخرب (slashing) نیست.
او در پستی نوشت:
«خیلی طنزآمیز است که اسم این فرآیند را استیکینگ می‌گذارند، وقتی هیچ جریمه‌ای برای رفتارهای خرابکارانه وجود ندارد. واقعاً چه چیزی در معرض ریسک قرار دارد؟»
در پاسخ، سولانا لبز اعلام کرده که مکانیسم slashing وجود دارد اما خودکار نیست و در صورت حمله، باید شبکه به‌طور کامل بازنشانی شود. البته قرار است امسال یک سیستم جریمه‌گذاری جدید و جامع معرفی شود که بر اساس آن، میزان جریمه با توان دوم تفاوت سهم یک اعتبارسنج اشتباه نسبت به میانه سهم اعتبارسنج‌های شبکه محاسبه خواهد شد.
تلاش برای تمرکززدایی در اتریوم
در سوی دیگر، توسعه‌دهندگان اتریوم در تلاش‌اند تا فرآیند استیکینگ را غیرمتمرکزتر کنند. در حال حاضر برای راه‌اندازی یک نود مستقل در اتریوم، حداقل ۳۲ ETH نیاز است که باعث گرایش بیشتر کاربران به استیکینگ مایع شده است.
این وضعیت موجب شده پروتکل Lido حدود ۸۸٪ از بازار استیکینگ مایع اتریوم را در اختیار بگیرد که خود نگرانی‌هایی درباره تمرکز بیش از حد به‌وجود آورده است.
