ویتالیک بوترین، یکی از بنیان‌گذاران اتریوم، در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ پیشنهادی برای بهبود مقیاس‌پذیری اتریوم ارائه کرده است. این پیشنهاد بر استفاده از نودهای سبک هدفمند تمرکز دارد که می‌توانند بدون نیاز به ذخیره‌سازی کامل بلاکچین، دسترسی غیرمتمرکز و امن به شبکه اتریوم را فراهم کنند.
نودهای سبک هدفمند چیست؟
نودهای سبک هدفمند نوعی از نودهای شبکه اتریوم هستند که به جای ذخیره کل تاریخچه بلاکچین، تنها داده‌های مهم و مورد نیاز کاربر را ذخیره می‌کنند. این نودها با کاهش حجم داده‌ها و مدیریت انتخابی اطلاعات، اجرای شبکه را برای کاربران سبک‌تر و آسان‌تر می‌کنند، در حالی که همچنان دسترسی غیرمتمرکز و امن به بلاکچین را فراهم می‌سازند.
چالش متمرکز شدن ارائه‌دهندگان RPC
در حال حاضر، بسیاری از کاربران برای اتصال به شبکه اتریوم از ارائه‌دهندگان RPC (Remote Procedure Call) استفاده می‌کنند. این ارائه‌دهندگان مانند اینفورا (Infura) یا آلکمی (Alchemy) به کاربران اجازه می‌دهند بدون نیاز به اجرای نود خود، به داده‌های شبکه دسترسی داشته باشند.
اما بوترین هشدار می‌دهد که متمرکز شدن ارائه‌دهندگان RPC می‌تواند منجر به سانسور یا حتی حذف کاربران شود.
“بازاری که توسط چند ارائه‌دهنده RPC کنترل شود، تحت فشار زیادی برای حذف یا سانسور کاربران قرار می‌گیرد. بسیاری از ارائه‌دهندگان RPC حتی کشورهای خاصی را به طور کامل از خدمات خود حذف کرده‌اند.”
علاوه بر خطر سانسور، هزینه‌های بالا برای راه‌حل‌های رمزنگاری کامل و حریم خصوصی متاداده‌ها نیز چالش‌هایی به همراه دارند که نیاز به نودهای سبک هدفمند را بیشتر می‌کند.
چرا نودهای سبک هدفمند اهمیت دارند؟
با گسترش شبکه اتریوم و افزایش محدوده گس (Gas Limit)، اجرای نود کامل به فضای ذخیره‌سازی و پهنای باند بالایی نیاز دارد. این امر باعث شده که بسیاری از کاربران به خدمات متمرکز RPC وابسته شوند.
نودهای سبک هدفمند این مشکل را با ذخیره تنها زیرمجموعه‌ای از داده‌ها که کاربر به آن نیاز دارد، حل می‌کنند. این داده‌ها می‌تواند شامل:
- حساب‌های کاربری
- برنامه‌های دیفای (DeFi)
- توکن‌های پرکاربرد مانند اتر (ETH) و استیبل‌کوین‌ها
سایر داده‌ها که در این نودها موجود نیستند، یا از طریق یک ارائه‌دهنده RPC درخواست می‌شوند یا در صورت عدم دسترسی، با خطا مواجه می‌شوند.
نودهای سبک هدفمند چگونه کار می‌کنند؟
این نودها به جای ذخیره کل تاریخچه بلاکچین، فقط بخش‌های مهم و انتخابی از داده‌ها را نگه می‌دارند. به عنوان مثال، اگر کاربر فقط با چند قرارداد هوشمند یا توکن خاص کار می‌کند، نود تنها اطلاعات مرتبط با آن‌ها را ذخیره می‌کند.
این ساختار به کاربران امکان می‌دهد که بدون نیاز به زیرساخت‌های سنگین، همچنان به شبکه متصل بمانند. علاوه بر این، با توجه به اینکه فقط داده‌های مرتبط ذخیره می‌شوند، حریم خصوصی نیز بهتر حفظ می‌شود.
مزایای نودهای سبک هدفمند
- حفظ غیرمتمرکز بودن شبکه: کاربران بیشتری می‌توانند نودهای سبک خود را اجرا کنند.
- کاهش هزینه‌های اجرا: نیازی به سخت‌افزارهای سنگین و پهنای باند زیاد نیست.
- مقاوم در برابر سانسور: کاربران می‌توانند به صورت مستقیم و بدون وابستگی به خدمات متمرکز به شبکه متصل شوند.
- مدیریت داده‌ها بر اساس نیاز: امکان ذخیره‌سازی داده‌های مهم و حذف داده‌های غیرضروری.
چالش‌ها و محدودیت‌ها
هرچند که نودهای سبک هدفمند می‌توانند به مقیاس‌پذیری شبکه اتریوم کمک کنند، اما همچنان برخی چالش‌ها وجود دارد:
- یکپارچگی داده‌ها: نیاز به مدیریت دقیق داده‌ها برای جلوگیری از از دست رفتن اطلاعات مهم
- تعامل با نودهای کامل: باید از همگام‌سازی با شبکه اصلی اطمینان حاصل شود.
- پایداری در برابر تغییرات: نودها باید بتوانند در صورت نیاز به‌روزرسانی شوند.
جمع‌بندی
پیشنهاد ویتالیک بوترین برای استفاده از نودهای سبک هدفمند یک گام مهم در راستای مقیاس‌پذیری اتریوم است. این رویکرد می‌تواند به کاربران اجازه دهد که با هزینه کمتر و امنیت بیشتر از خدمات شبکه استفاده کنند.
با توجه به افزایش تعداد کاربران و پیچیدگی‌های شبکه اتریوم، این راهکار می‌تواند ضمن حفظ غیرمتمرکز بودن، خطر متمرکز شدن ارائه‌دهندگان RPC را کاهش دهد. اگر این فناوری به درستی پیاده‌سازی شود، می‌تواند شبکه اتریوم را حتی با افزایش مقیاس، همچنان پایدار و غیرمتمرکز نگه دارد
